Η διπλανή αγιογραφία, που απεικονίζει τον άγιο μεγαλομάρτυρα Γοβδελαά τον Πολύαθλο (29 Σεπτεμβρίου), λαμβάνεται από την ιστοσελίδα του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, όπου συνοδεύεται με το παρακάτω κείμενο:Ο άγιος Γοβδελαάς εικονίζεται μέχρι τους μηρούς, με στρατιωτική στολή και στέμμα με φτερά. Με το δεξί χέρι κρατά σταυρό, σύμβολο του μαρτυρίου του. Ο μεγαλομάρτυρας Γοβδελαάς ήταν γιος του βασιλιά της Περσίας Δαβωρίου (310-379) ["Ν": μάλλον Σαβωρίου, είναι ο αυτοκράτορας Σαπώρ], με εντολή του οποίου θανατώθηκε επειδή ασπάσθηκε τον Χριστιανισμό. Η εικόνα έγινε, σύμφωνα με επιγραφή της, το 1655, από τον ιερομόναχο, συγγραφέα εκκλησιαστικών λειτουργιών και ύμνων Εμμανουήλ Τζάνε τον επωνομαζόμενο Μπουνιαλή που καταγόταν από το Ρέθυμνο της Κρήτης.
Αφορμή για τη δημιουργία της εικόνας αποτέλεσε η ίαση του Φραγκία, αδερφού του Τζάνε, ο οποίος συνέγραψε επίσης και εξέδωσε θεία λειτουργία του Γοβδελαά, την οποία διακόσμησε με πανομοιότυπο σχέδιο του τιμώμενου αγίου και εξέδωσε στη Βενετία το 1661. Η φορητή εικόνα αποτέλεσε το πότυπο για σειρά από εικόνες, τοιχογραφίες και χαλκογραφίες. Ο δημιουργός της θεωρείται ένας απ΄οτους σημαντικότερους εκπροσώπους της λεγόμενης Ιταλοκρητικής Σχολής.
Λεπτομέρειες για το γεγονός διαβάζουμε παρακάτω
Στον τρίκλιτο ναό της Κυρίας των Αγγέλων, εκτός από τον Ευαγγελισμό, τιμούνται ακόμη ο Άγ. Ελευθέριος (βόρειο κλίτος), η Αγ. Τριάδα και Αγ. Κωνσταντίνος και Ελένη, αλλά και εξαιτίας ενός θαύματος του 1640 ο Πέρσης Άγιος Γοβδελαάς.
Ο ναός της Παναγίας ήταν ορθόδοξος (όχι ενετικός), σύμφωνα με τον Εμμανουήλ Τζανέ Μπουνιαλή που ήταν ορθόδοξος Χριστιανός (όπως και τα αδέλφια του Μαρίνος, Κωνσταντίνος, Φραγγίας) και έζησαν στο Ρέθυμνο μέχρι το 1646, πριν φύγουν για Κέρκυρα και Βενετία.
Σε ακολουθία του Αγίου Γοβδελαά του Πέρσου που εξέδωσε στη Βενετία το 1661 αναφέρεται: «Όντες λοιπόν εις την δύστυχη πατρίδα, ήγουν εις το Ρέθεμνος, είχομεν και άλλους αδελφούς κατά σάρκα από τους οποίους ένας ονόματι Φραγγίας…», συνεχίζοντας αναφέρει:
Το θαύμα σωτηρίας από τον Άγ. Γοβδελαά
Ο πατέρας Τζάνε (Γιάννης) όταν ο γιος του Φραγγιάς αρρώστησε βαριά και οι γιατροί δεν του έδωσαν ελπίδες ζωής πήγε στις 29 Σεπτεμβρίου (ημέρα γιορτής Αγ. Γοβδελαά) πριν το 1646 στο ναό «Κυρίας των Αγγέλων», ζητώντας από τον εφημέριο να ετοιμάσει την ταφή και να διαβάσει το συναξάρι του Αγίου Γοβδελαά, τον οποίο είχε παρακαλέσει τάσσοντας να του κάμει την εικόνα.
Επιστρέφοντας στο σπίτι του, βρήκε τον γιο του να είναι καλά και να του ομολογεί ότι ένας κοκκινοφόρος νέος τον εσκπέπαζε όταν κοιμόταν, τότε όλη η οικογένεια δόξαζε τον Άγιο Γοβδελαά.
«Δια τούτο λοιπόν και ημείς τη ημέρα προς ζωήν ήλθε και δια τούτο λοιπόν και ημείς την εικόνα εποιήσαμεν, και την αγίαν εορτήν κατ'έτος δεν οκνούμεν»…
Η πρωτότυπη εικόνα από τον Εμμανουήλ Τζάνε Μπουνιαλή σώζεται και βρίσκεται στον Μητροπολιτικό ναό της Κέρκυρας, όπου είχε καταφύγει ο αγιογράφος, ενώ αντίγραφό της από τον αγιογράφο Χαρωνίτη στον ναό Κυρίας των Αγγέλων, γι'αυτό κάθε 29 Σεπτεμβρίου τιμάται στο ναό αυτό.
***
Το άρθρο συνεχίζει με το συναξάρι και το μαρτύριο του αγίου Γοβδελαά και των συν αυτώ μαρτύρων, το οποίο σας παρακαλούμε να διαβάσετε εκεί ή (συντομότερο) και εδώ.
Δείτε επίσης:Άγιοι στην έξοδο του Σεπτέμβρη...
Οι ορθόδοξοι χριστιανοί άγιοι της Περσίας
Ας έχουμε τις πρεσβείες όλων των αγίων και ενδόξων μαρτύρων της Εκκλησίας μας, πολλοί από τις οποίους ήταν νέοι και νέες, στην ηλικία των παιδιών μας, που προτίμησαν βασανιστήρια και θάνατο από το να αρνηθούν το Χριστό έστω και με τα λόγια. Αν μας λέει κάτι αυτό, αδελφοί... Ευχαριστώ.